گیمیفیکیشن/ آیا تابحال به این نکته توجه کرده اید که چرا با وجود اینکه مدرسه فضایی برای رقابت با دیگرن در اختیار ما قرار می دهد و محیطی برای یادگیری و پیشرفت برای ما فراهم می کند ، اما همواره ما تمایلی به حضور در مدرسه نداریم ولی می‌توانیم ساعت ها پای یک بازی ویدیویی بنشینیم و با وجود شکست های متوالی به بازی کردن ادامه بدهیم و از آن لذت ببریم؟
در ادامه با کانتنتآپ همراه باشید تا به این سوال جواب بدهیم. اگر جوابی به ذهن شما نیز رسید می توانید در زیر این پست نظرتان را بنویسید.
بعد از کودکی بازی ها به حاشیه زندگی ما مهاجرت کردند و تبدیل به فعالیت ما در هنگام استراحت شدند. اما اکنون همه چیز در حال تغییر است و بازی ها نفوذ بیشتری در زندگی روزمره ما پیدا کرده اند. تفریح مسئولیت جدید ما محسوب می شود و گیمفیکیشن، طلایه دار مسیر پیشرفت است.
gamification یکی از کلمات در دنیای امروز بازاریابی است، اما این کلمه می تواند برای هر کس معنای متفاوتی داشته باشد. بعضی ها آن را به چشم روشی برای فروش و تبلیغ محصولاتشان می بینند و برخی هم به عنوان راهی برای تغییر رفتار افراد.
در گیمیفیکیشن به مشتریان به عنوان بازیکن نگاه می شود و به جای معطوف کردن تمرکز مشتریان به یک تراکنش مالی سعی بر این است که با طنابی از سرگرمی دست و پای مشتریان را ببندند!!
gamification با افزودن چاشنی سرگرمی به کارها بستری برای ما فراهم می کند تا کارهایی که برای ما سخت و دشوار است و یا انگیزه ای به انجام آن نداریم را با رغبت انجام دهیم. گیمیفیکیشن مفهوم جدیدی است که منشا پیدایش آن رسانه های دیجیتال است. بازی کردن مفهومی است که با زندگی ما عجین شده است و همه ما از آن لذت می بریم. در مورد بازی کردن “جرج برنارد شاو” سخنی نافذ و گیرا دارد که می گوید:
ما از بازی کردن دست برنمی داریم چون پیر میشویم. ما پیر می شویم، چون از بازی کردن دست برمی داریم.
مفهوم gamification با بازی تفاوت دارد. بازی‌ها شکلی از رقابت هستند که در آنها قوانینی برای تعیین مهارت های ما وجود دارد. اما گیمیفیکیشن از بخش هایی از بازی مانند بخش پاداش و جوایز استفاده می کند تا ما برای انجام کارها و رفتارهای خاصی میل و رغبت نشان دهیم.
گیمیفیکیشن یعنی استفاده از عناصر و تکنیک های بازی در یک زمینه غیر بازی.
برای روشن تر شدن مفهوم گیمیفیکیشن اجازه بدهید یه فلش بکی به دوران کودکیمان بزنیم. اکثر دهه هفتادی ها پفک های سریال جومونگ یا قبل تر از آن سریال مسافری از هند که حاوی برچسب های بازیگران این فیلم ها بودند را به خاطر دارند. روال کار به این صورت بود که بعد از پر شدن دفترچه با تعداد زیادی از این برچسب ها، جایزه ای به افراد تعلق می گرفت. و در آن سال ها شرکت ها با این ایده فروش قابل توجهی انجام دادند. این یک مثال ساده و ملموس از کاربردگیمیفیکیشن در بازاریابی بود.
جای تعجب ندارد که چرا تمایل سازمانها به بهره گیری از گیمیفیکیشن افزایش یافته است چرا که گیمیفیکیشن این قابلیت را دارد که در هر فرآیند کاری اعم از فروش، بازاریابی، منابع انسانی و در هر صنعت اعم از بهداشت، آموزش، فناوری اطلاعات و مانند آن بکار برده شود. هم چنین، گیمیفیکیشن دارای یک مزیت کلیدی است و آن، ایجاد جذابیت در یادگیری و انجام یک فرآیند تکراری با فراهم نمودن محتوایی که به همه جنبه های رفتارشناسی و روانشناسی مخاطبین می پردازد.
محققان بر این باورند که بازی ها یعنی چرخه چالش- دستاورد- پاداش، تولید دوپامین در مغز را افزایش می دهند و همین موضوع، باعث ایجاد اشتیاق در ما برای انجام مکرر بازی می شود. هم چنین طبق نظر فاگ، اساساٌ سه فاکتور انگیزه، توانایی و محرک زمینه ساز تغییر در رفتار هستند که بازی ها می توانند این سه فاکتور را به راحتی موجب شوند.
دلایل توجه به گیمیفیکیشن
به سه دلیل عمده به گیمیفیکشن توجه می شود، که در زیر به آنها اشاره می کنیم:
- یافته های اخیر در مورد طراحی و مدیریت تجربه بازی
- آمیخته شدن مزایای شبکه های اجتماعی و تکنولوژی با بازی
- علاقه رو به افزایش برای ایجاد تجربه های درگیر کننده بیشتر
افراد دخیل در تجربه بازی
- بازیکنان
- طراحان
- ناظران
- تماشاگران
انواع بازیکنان
۴ نوع تیپ شخصیتی در بین بازیکنان وجود دارد که عبارتند از: برنده ها، قاتلان، جستجوگر، افراد اجتماعی. افراد تنها یکی از این ۴ نوع نیستند. در حقیقت مردم ترکیبی از این ۴ ویژگی را همزمان دارند. و حتی شخصیت هر فرد بازی به بازی تغییر می کند.
اصول طراحی بازی(MDA):
مکانیک ها (Mechanics)
مکانیک های بازی از مجموعه ابزارهایی تشکیل شده اند که اگر به درستی استفاده شوند رفتار باارزشی از بازیکنان را به ارمغان می آورند. در واقع مکانیک ها ابزارهایی هستند که به وسیله آنها بازی را می سازیم و برای دنبال کردن نحوه پیشرفت بازیکنان از آنها استفاده می کنیم. مانند: امتیازات، مراحل، تنظیمات، قوانین و…
دینامیک ها (Dynamics)
روشی که کاربر با بازی تعامل می کند. مانند نقش بازیکنان
احساسات (Aesthetics)
مربوط به حالت ذهنی بازیکنان است اینکه بازیکنان طوری در بازی غرق می شوند که برای چند دقیقه همه چیز را فراموش می کنند.
مدیران برای ایجاد یک تجربه بازی کارآمد باید ارتباط میان مکانیک ها، دینامیک ها و احساسات بازیکنان را به بهترین شکل ممکن برقرار کنند. در واقع هدف gamification ایجاد رفتاری در بین کارکنان است که باعث دادن ایده هایی برای بهبود کارایی و درآمد بیشتر شرکت شده اما مازاد بر مسئولیت های تعریف شده افراد است.
در رابطه با زمان بندی پاداش در گیمیفیکیشن باید به این نکته توجه کنیم که به محض بروز اولین رفتار مطلوب از بازیکن باید اولین پاداش به او تعلق گیرد. سپس با استفاده از تشویق چندین رفتار ساده و به مرور زمان می توان رفتارهای پیچیده مورد انتظار را در بازیکنان پرورش داد.
گارتنر در گزارش خود پیش بینی کرده است که gamification در سال ۲۰۲۰ همراه با دیگر روندهای در حال ظهور و فناوری، تاثیر قابل توجهی در نوآوری، طراحی عملکرد، جهانی شدن آموزش عالی، ظهور سیستم عامل تعامل مشتری و توسعه شخصی داشته باشد.
فرآیند طراحی gamification:
- تعریف اهداف
- تعربف مخاطبان هدف
- توصیف رفتارهای هدف و معیارها
- توصیف کاربران و اهداف آنها
- تعیین مدل مشارکت و سفر
- استقرار ابزار مناسب
- آزمون و تکرار
با مثالی کاربردی از gamification این مطلب را به پایان می رسانیم. آیا تابحال به بازی معروف Clash of Clans، دقت کرده اید که درآن هدف طراحان بازی درگیر کردن افراد در بازی و فروش گسترده الماس‌ها به بازیکنان است که منبع اصلی درآمد شرکت سازنده این بازی به حساب می‌آید.
در پایان به افراد علاقه مند به این حوزه، توصیه می شود که کتاب gamification by design نوشته آقایان زیکرمن و کانینگهام، که توسط سایت آقای گیمیفیگیشن ترجمه شده است را مطالعه بفرمایند. بنده نیز با تکمیل مطالعات خود در این زمینه این مطلب را به روز خواهم کرد.
