قانون پارتو یا قانون ۲۰/۸۰ (Pareto principle)

 

براساس  قانون پارتو  دردنیای امروز شما اغلب افرادی را می بینید که در تمام مدت کار می کنند اما ظاهرا کار زیادی انجام نمی دهند، حتی انجام دادن یک یا دو کاراصلی را به بعد موکول می کنند. در قانون پارتو با توجه به دردسترس بودن تکنولوژی و روش های جدید می بایست این افراد بتوانند با کمترین زمان و انرژی، بیشترین نتیجه را به دست آورند. توجه داشته باشیم که در قانون پارتو ۸۰% کارهای ما از کارهایی تشکیل شده که دارای اولویت کمتری می باشد. بنابراین در برنامه ریزی روزانه و حتی هفتگی خود باید بیشترین زمان ممکن را به آن دسته از کارهایی اختصاص دهیم که ۲۰% مهم را تشکیل می دهند.

این بدان معناست که ۸۰% زمان و انرژی خود را بر ۲۰% آنچه واقعا مهم است، متمرکز شوند که به قانون پارتو ( Pareto principle) ، قانون اندک افراد اساسی (law of the vital few) و اصل تُنُکی فاکتور (principle of factor sparsity) معروف است.

Table of Contents

تاریخچه پیدایش قانون پارتو

قانون پارتو

 تاریخچه قانون پارتو بدان شرح است که درسال ۱۹۰۶ اقتصاددان ایتالیایی ویلفردو پارتو  یک فرمول ریاضی برای توصیف توزیع نابرابر ثروت در کشور خود کشف کرد. پارتو دریافته بود که ۸۰ درصد نخودفرنگی های مزرعه اش در ۲۰ درصد غلاف های نخودفرنگی قرار دارند.او مشاهده کرده بود که ۲۰% از مردم بیش از ۸۰% ثروت را در اختیار دارند. در سال های پایانی دهه ۱۹۴۰، دکتر ژوزف جوران به اشتباه قانون ۲۰/۸۰ را به پارتو نسبت داد وآن را اصل پارتو خواند ( که نه یک اصل بلکه یک حقیقت اجتماعی درآن سال های ایتالیا بود). گرچه این نامگذاری برای قانون پارتو اشتباه بود، اما اصل پارتو که گاهی بدین نام خوانده می شود، می تواند ابزار بسیار موثری برای کمک به مدیریت اثربخش باشد.

پس از اینکه پارتو مشاهدات خود را انجام داد و فرمول خویش را ابداع کرد، بسیاری از محققین پدیده های مشابهی را در زمینه تخصصی خویش مورد بررسی قراردادند. پیشتاز مدیریت کیفیت  جوزف ام جوران  که در سال دهه ۱۹۳۰ و ۱۹۴۰ در آمریکا زندگی می کرد، یک اصل جهان شمول را شناسایی کرد که در آن «اندک های حیاتی و بسیاری کم اهمیت» نامید و به صورت مکتوب درآورد. فقدان وقت کافی در کار اولیه ای که انجام داده بود باعث شد آن را بسط نظرات اقتصادی پارتو در زمینه ای وسیع تر بدانند. اگر نام قانون پارتو باقی ماند، شاید به این علت که از نامگذاری دکتر جوران برای گوش، خوشایندتر بود.

 

نمودار پارتو در قانون پارتو

 

نمودار قاون پارتو

یکی از مباحثی که به قانون پارتو کمک شایانی می کند نمودار آن است. نمودار پارتو که به نمودار توزیع پارتو هم معروف است، یک نمودار عمودی است که در آن مقادیر در جهت کاهش فرکانس نسبی چپ به راست رسم می شوند. نمودار پارتو در قانون پارتو برای تجزیه وتحلیل مسائل اولویت اول، بسیار مفید هستند. زیرا میله های بلند تر در نمودار که نشان دهنده فرکانس هستند ، به وضوع نشان می دهند که کدام متغییرها دارای بیشترین تاثیر تجمعی برروی یک سیستم معین هستند.

نمودار پارتو در قانون پارتو یکی از هفت ابزار اصلی کنترل کیفیت است. متغییرهای مستقل موجود در نمودار پارتو برروی محور افقی و متغییرهای وابسته به عنوان ارتفاع میله به تصویر کشیده شده است. مرتب سازی نمودارهای پارتو از صعودی به نزولی می باشد. در این حالت نمودار نشان می دهد که کدام مشخصه محسوس تر وبارزتر از بقیه است.

نرم افزارهای نمودار پارتو در اصل پارتو

رسم نمودار قانون پارتو 2080

نمودارپارتو در قانون پارتو به دو طریق قابل ترسیم است :

  1. Minitab  : کافی است داده ها را وارد کنید و گزارش بگیرید.
  2. Microsoft Excel

چگونگی ترسیم نمودار پارتو

برای رسم نمودار پارتو انجام مراحل زیر ضروری است :
  • مرحله اول : مطابق قانون پارتو ابتدا مشخص کنید که  کدام مسائل برای رسیدگی هستند و چطور اطلاعات و داده ها را باید جمع آوری کرد.

    i. تصمیم بگیرید کدام مسائل را می خواهید رسیدگی و برطرف کنید.
    ii. مشخص کنید که چه داده هایی لازم است جمع آوری شود و چطور آنها را براساس قانون پارتو طبقه بندی کتید؟
    iii. روش جمع آوری داده ها ودوره زمانی جمع آوری آن را مشخص کنید.

  • مرحله دوم : یک برگه کنترل« برگه ثبت اطلاعات» مناسب طراحی کنید.
  • مرحله سوم : بعد از علامت گذاری و ثبت موارد مشاهده شده در برگه کنترل، فراوانی آنها را بدست آوردید.
  • مرحله چهارم : یک جدول توزیع فراوانی شامل تمام موارد فهرست شده که براساس قانون پارتو جمع آوری کردید، ستون های فراوانی، فراوانی تجمعی، درصد فراوانی و درصد فراوانی تجمعی تهیه کنید.
  • مرحله پنجم : جدول توزیع فراوانی را بر حسب تعداد به ترتیب نزولی مرتب کنید. لازم به ذکر است که مورد سایر و غیره را در آخرین سطر جدول قرار دهید. مورد فوق نباید خیلی بزرگتر از سایر موارد باشد.
  • مرحله ششم : برای ترسیم نمودار قانون پارتو یک محور افقی و دو محور عمودی رسم کنید :

    i. محور افقی : این محور را به تعدادی فواصل یکسان شامل تمام موارد تقسیم بندی کنید.
    ii. محور عمودی سمت چپ: این محور را از صفر تا « جمع کل داده ها » مدرج کنید.
    iii. محور عمودی سمت راست : این محور را از صفر تا ۱۰۰ « درصد کل » مدرج کنید.

  • مرحله هفتم : یک نمودار ستونی رسم کنید .
  • مرحله هشتم : براساس منحنی فراوانی تجمعی ، منحنی پارتو را رسم کنید ، برای این کار ارزش های تجمعی را در بالای سمت راست ستون مربوط به هر طبقه با نقطه ای مشخص کرده و سپس این نقاط را به یکدیگر وصل کنید.
  • مرحله نهم : تمام اطلاعات ضروری  را روی نمودار ثبت کنید :

    i. اطلاعات مربط به نمودار شامل عنوان ، واحد، نام رسم کننده نمودار، موارد با معنی و…
    ii. اطلاعات مربوط به داده ها شامل دوره زمانی، محل جمع آوری داده ها، موضوع، جمع آوری داده ها و …

موارد استفاده از نمودار پارتو برای قانون پارتو

  •  پی بردن به مشکلات و مسائل اساسی که باید حل شوند.
  •  پی بردن به وضعیت گذشته و حال مسائل و مشکلات
  •  طبقه بندی مسائل به منظور تصمیم گیری سریع و صحیح
  •  اطمینان از نتایج بعد از آزمایش ها و مطالعات برای تایید نتایج، اجرای راه حل و اندازه گیری بهبود ایجاد شده.
  •  تجزیه و تحلیل ریشه ای عوامل و « علت» مشکلات و مسائل، جهت کشف علت اصلی و موثر در بروز مشکلات

محدودیت های نمودار پارتو

  1. قانون پارتو یک قاعده کلی است نه یک قانون جهانی ودر همه موارد قابل اجرا نیست.
  2. قانون پارتودر پیدا کردن علت اصلی مشکل به شما کمک نمی کند، بنابراین به یک ابزار دیگر برای ریشه یابی اصلی مشکل نیاز دارید تا از آن به طور موثر استفاده کنید.
  3. اگرشما  مشکلات زیادی داشته باشید، نیاز به جدا کردن بیشتر مقادیر در نمودار پارتو است که احتمال خطا در آن به مراتب زیادتر است.
  4. نمودار پارتو در قانون پارتو به شما شدت فرکانس یک مشکل را نشان نمی دهد.
  5.  نمودار پارتو در قانون پارتو بر داده های گذشته متمرکز می شود که این ممکن است برای سناریوهای فعلی یا آینده مناسب و مهم نباشد

مثال های از قانون پارتو

  1.  ۸۰% تصادفات مربوط به ۲۰% جرایم رانندگی است.
  2.  ۸۰% مشکلات پرسنل سازمان یک شرکت مربوط به ۲۰% کارکنان است.
  3.  ۸۰% فروش شما توسط ۲۰% مشتریانتان صورت می گیرد. ( ۸۰% سود شرکت از طریق ۲۰% از خریداران تامین می شود).
  4.  ۸۰% موفقیت شما مربوط به ۲۰ % فعالیت شماست.
  5.  ۲۰% از تکرار فروش ۸۰% از کل فروش را تولید می کند.
  6.  ۲۰% از مشتریان ۸۰% از کل سود را تشکیل می دهند.
  7.  ۲۰% از اکثر اشکالات نرم افزاری نرم افزار باعث ۸۰ درصد از سقوط نرم افزار می شود.
  8.  ۲۰% از بیماران ۸۰% هزینه های مراقبت های بهداشتی را تشکیل می دهند ( و ۵% از ۵۰% از تمام هزینه ها راتشکیل می دهند).
  9.  من ۱۵ اتاق در خانه دارم اما حدود ۸۰% زمان من فقط در اتاق خواب، خانواده و دفترمحدود ۲۰% صرف می کنم.

 

اهمیت قانون پارتو

 

 قانون پارتو

اصل مذکور می تواند طیف وسیعی از زمینه ها مانند تولید، مدیریت منابع انسانی، مدیریت زمان و بازاریابی و….مورد استفاده قرار گیرد. این برنامه توسط برنامه های مختلف مدیریت آموزش( مربیگری) و مدیریت ارتباط با مشتری پذیرفته شده است.

یک شرکت مشاوره مالی معمولا از قانون پارتو برای مدیریت مشتریان خود استفاده می کند. این کسب و کار وابسته به توانایی مشاور برای ارائه خدمات به مشتریان عالی است، زیرا هزینه های آن به رضایت مشتریان خود بستگی دارد. با این وجود، هر یک از مشتریان مبلغ مشابهی را برای مشاور فراهم نمی کند. در صورتی که یک مشاوره ۱۰۰ مشتری داشته باشد، طبق اصل پارتو، ۸۰% از درآمد مشاور مالی باید از ۲۰ مشتری برتر باشد. این ۲۰ مشتری دارای بالاترین میزان دارایی ها و بالاترین هزینه ها هستند.

قانون پارتو به نظر ساده می رسد اما برای پیاده سازی مشاور مالی معمولا سخت است. این اصل نشان می دهد که از آنجایی که ۲۰ مشتری ۸۰ % از خدمات مشتری را دریافت کنند، مشاوران باید وقت بیشتری صرف توسعه روابط مشتریان بالای ۲۰ خود کنند. با این حال، اکثر مشاوران تمایل دارند بدون توجه به وضعیت مشتری، زمان وخدمات خود را گسترش دهند. در صورتی که مشتری تماس بگیرد و دارای یک مشکل باشد، مشاور به طور معقول با آن برخورد می کند، صرف نظر از اینکه درآمد مشتری واقعا به مشاور داده می شود.

شیوه های که  مشاوران ازقانون پارتو استفاده کرده اند، باعث بهبود مدیریت زمان، بهره وری و رضایت کلی مشتری شده اند.

قانون پارتو را می توان به بسیاری از کسب وکارها، به ویژه کسانی که مبتنی بر سرویس مشتری و سطح شخصی هستند، اعمال شود. مدیریت زمان شایع ترین استفاده برای اصل پارتو است، زیرا اکثر مردم به جای تمرکز بر مهمترین وظایف ، زمان خود را گسترش می دهند.

 

در سازمان برای تمام زمینه های مدیریتی آن، قانون پارتو قابل تعمیم است :

 

قانون پارتو درمدیریت تولید

هدف مدیریت تولید، بهبود سودآوری خط تولید در سراسر واحدهای تجاری از طریق مدیریت نمونه کارها، تثبیت محصول و ابتکارات کاهش هزینه است. هنگامی که دقت تخصیص هزینه ثابت و هزینه عملیاتی مشخص نیست، باید از معیارهای سودآوری متغییر مانند بازده فروش استفاده شود.

طبق قانون پارتو در مدیریت تولید باید بدانیم که کل سود تشکیل دهنده شرکت را فقط ۲۰% از محصولات خط تولید تشکیل داده و می بایست در اتخاذ محصول جهت تولید حساسیت لازم را داشته باشیم.

مدیریت فروش

برای قانون پارتو در مدیریت فروش می بایست در شناسایی منطقه، مدیریت فروش باید بداند که ۸۰% از بازار شرکت را فقط ۲۰% از مشتریان تشکیل می دهند. بنابراین باید در اتخاذ منطقه فروش خود دقت کند که شناسایی اشتباه بازار نتایج زیان باری برای شرکت خواهد داشت.

مدیریت ذهن

اگر مدیریت ذهن را با توجه به قانون پارتو در نظر بگیریم، باید بدانیم که ۲۰% ذهن ما می تواند مطالب خوب وحیاتی را در خود حفظ کند و حافظه بلند مدت ما را تشکیل می دهد. در مقابل ۸۰% آن به حافظه کوتاه مدت اختصاص می یابد و به زودی از ذهن ما پاک خواهند شد، بنابراین کاری که باید انجام بدهیم این است که مطالبی را که به آنها نیاز داریم و برای ما حیاتی و مهم هستند را به ذهن بلند مدت خود منتقل کنیم.

مدیریت ریسک

تنها ۲۰% از ریسک هایی که به جان می خریم، می توانند آینده ما را دگرگون کنند. بهترین راه این است که ما خود را به صفت های مورد نیاز برای انجام ریسک موفق هزینه کرده باشیم تا بتوانیم در شرایط ریسک احتمال شکست را از خود کم کنیم.

مدیریت تصمیم گیری

طبق قانون پارتو تنها ۲۰% از تصمیمیات ما می تواند نقطه پرتاب ما را شکل بدهند و ۸۰% از زندگی ما را متحمل کنند. بنابراین باید در طول مدت با برنامه ریزی که انجام داده ایم خود را برای لحظات حساس آماده کرده باشیم تا وقتی به سراغ ما می آیند بهترین تصمیم را در اجرا آنان اتخاذ کنیم.

مدیریت بحران

تنها ۲۰% از افراد در شرایط بحرانی به درستی عمل می کنند و ۸۰% افراد هنگام مواجهه با بحران گیج و سردرگم می شوند. بنابراین باید بتوانیم اهداف را به درستی شناسایی و برنامه ریزی کرده و شرایط بحرانی و نحوه مواجهه با آن را نیز پیش بینی کرده باشیم تا بتوانیم در مواقع بحرانی به درستی تصمیم گیری کنیم. این تصمیم گیری با قانون پارتو بهتر انجام می شود.

مدیریت بازاریابی

در بحث قانون پارتو برای بازاریابی می توانیم به شما بهترین شخص تو این زمینه را معرفی کنیم:

قانون پارتو در بازاریابی

استراتژیست بازاریابی  “پری مارشال”  که بر طبق سایت  goodreads  یکی از گران ترین مشاوران کسب و کار در جهان هستند. قانون پارتو را فراتر از حدومرزهای منطقی موجود برده است. پری مارشال ، قانون پارتو را به ” نیروی انفجاری بالقوه ی ۲۰/۸۰ ” معرفی کرده است و چنین اعتقادی دارد که قانون پارتو حقیقتا بسیار عمیق و قوی است.

کتاب ” فروش و بازاریابی ۲۰/۸۰ “ در سال ۲۰۱۳ منتشر شد و بسیار هم مورد توجه قرار گرفته شد. این کتاب یک راهنمای قطعی برای کار کمتر و ساخت بیشتر و استفاده از روش آنلاین برای افزاریش فروش است. وی در این کتاب از قانون پارتو بهره گرفته است. به طوری که می توان گفت اعداد ۲۰ و ۸۰ یک نماد هستند و تاکید دارد که کارها ۵۰/۵۰ نیستند بلکه با عدم متوازن مواجه هستند.

کتاب فروش و بازاریابی قانون پارتو

دومین کتابی که در زمینه اصل پارتو به شما معرفی می کنیم :

کتاب کاربرد اصل ۲۰/۸۰ در کسب و کار

 

مدیریت زمان

 

قانون پارتو در مدیریت زمان

یکی از زمینه های مهم و حیاتی قانون پارتو مدیریت زمان است. مدیریت زمان، مدیریت زندگی و مدیریت شخصی است.مدیریت زمان درقانون پارتو ، کنترل مجموعه ای از رویدادها را دارد.مدیریت زمان کنترل آنچه که شما در آینده انجام می دهید و همیشه می توانید انتخاب کنید که کار بعدی را انجام بدهید یا خیر؟. توانایی شما برای انتخاب بین مهم و غیر مهم ، مهم ترین عامل موفقیت شما در زندگی و کار است.

همچنین می توانید بخوانید:

مشکل قانون پارتو

 

مشکلات قانون پارتو

 

اگرچه تقسیم ۲۰/۸۰ برای مشاهدات قانون پارتو درست است، این لزوما بدان معنا نیست که همیشه باید برابر با ۱۰۰ باشد. به عنوان مثال ۲۰% کارگران می توانند ۱۰% از نتیجه را ایجاد کنند یا ۵۰% یا ۸۰% یا ۹۹% و یا حتی ۱۰۰% . برای فهم بیشتر فرض کنید در یک گروه از ۱۰۰ کارگر، ۲۰ نفر از آنها می توانند تمام کار را انجام دهند این در حالی است که ۸۰ نفر دیگر از کار افتاده هستند. در این مورد ۲۰% از کارگران ۱۰۰% از کار را انجام می دهند. به یاد داشته باشید که قانون پارتو یا قانون ۲۰/۸۰ راهنمای مختصر در مورد توزیع های معمول است.

در نظر بگیرید که اعداد دقیقا نباید ۲۰% و ۸۰% باشند. نکته کلیدی این است که اکثر چیزها در زندگی ( تلاش، پاداش، خروجی) به طور یکنواخت توزیع نمی شوند. بعضی از آنها بیشتر از بقیه موارد مهم هستند.

پیشنهاد

اگر در طی مراحل زندگی خود از قانون پارتو استفاده کردید یا با آن مواجه شده اید  با ما در میان بگذارید تا ماهم از تجربیات شما استفاده کنیم.

 از حسن و توجه شما برای این مطلب سپاس گزاریم.

 

Sending
User Review
۰ (۰ votes)
2 نظرات
  1. بورس‌باز می گوید

    قانون پارتو در مورد سود شرکتهای پذیرفته شده در بورس هم وجود داره
    معمولا تعداد کمی از شرکتها هستن که مقدار زیادی از سود سرمایه گذاران از اون شرکتها بدست میاد
    یا در صنایعی خاص، مثلا صنعت قند و شکر، ۲۰ درصد شرکتها، ۸۰ درصد سود رو بدست میارند
    ۲۰ درصد سرمایه گذاران، به اندازه ۸۰ درصد بقیه سود کسب می کنن
    و…

    1. فریده زاهری می گوید

      خیلی ممنون که دیدگاهتونو برامون در مورد وجود قانون پارتو در بورس بیان کردین
      موفق باشید.

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.